Lần đầu chăm sóc con, bố mẹ thường không khỏi lo lắng khi thấy cứt trâu ở trẻ sơ sinh xuất hiện nhiều. Vậy nguyên nhân do đâu? Có những mẹo trị cứt trâu hiệu quả nhất nào không? Bài viết sau của Nuoiconthongthai.com sẽ giúp ba mẹ có thêm kinh nghiệm khi gặp trường hợp này.
1. Tình trạng cứt trâu ở trẻ sơ sinh là gì?
Tình trạng cứt trâu (hay viêm da tiết bã, sài đầu, Cradle cap, cradle hat) là tình trạng da đầu của em bé xuất hiện những mảng bám sần sùi màu vàng hoặc màu trắng. Những mảng bám thường tập trung thành vùng ở da đầu, lông mày hoặc mang tai của trẻ.
Khi mới xuất hiện, cứt trâu là những mảng mềm màu trắng nhưng sẽ chuyển sang dạng cứng màu vàng rồi thành màu xám nếu tồn tại lâu ngày trên da đầu em bé.
Ngoài da đầu, tình trạng cứt trâu còn xuất hiện ở một số vùng khác trên cơ thể em bé như: mặt, nách, sau mang tai hoặc phần mặc bỉm thường xuyên. Tuy nhiên, không phải tất cả em bé đều bị cứt trâu trong giai đoạn đầu đời. Theo một số nghiên cứu, tỷ lệ xuất hiện cứt trâu ở bé trai là 10% và bé gái là 9,5%.
2. Cứt trâu ở trẻ sơ sinh bắt đầu xuất hiện khi nào?
Tình trạng cứt trâu thường xuất hiện trong giai đoạn trẻ 2 – 10 tuần tuổi và tự biến mất khi con được 8 – 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, một số em bé 4 tuổi vẫn chưa hết hẳn và cứt trâu có thể quay lại khi con đến tuổi dậy thì.
3. Dấu hiệu nhận biết cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Mẹ có thể dễ dàng nhận thấy tình trạng cứt trâu qua các dấu hiệu như:
- Da đầu em bé xuất hiện những lớp vảy cứng màu vàng hoặc nâu.
- Những mảng bám trên da đầu thường có vảy và bị nứt nẻ.
- Mảng bám có thể bóng nhờn, nứt nẻ và lớp da bên dưới bị ướt đỏ.
- Cứt trâu ở lông mày của trẻ sẽ đóng váng.
- Phần sau mang tai có những lớp vảy.
- Tóc bé bị rụng ở vùng có cứt trâu.
- Con cảm thấy khó chịu và thường xuyên quấy khóc.
4. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Theo nghiên cứu, các Chuyên gia Nhi khoa đã thống kê 04 nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng cứt trâu ở trẻ như sau:
4.1 Tuyến bã nhờn nang lông khiến bé bị cứt trâu
Khi các tuyến bã nhờn nang lông hoạt động mạnh sẽ đẩy nhanh quá trình tiết bã nhờn. Sau đó, bã nhờn sẽ kết dính lại với tế bào chết trên bề mặt.
Sự kết dính này làm cản trở quá trình tái tạo tế bào mới nên tế bào chết sẽ tích tụ trên da đầu, tạo thành các mảng bám sần sùi. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến trẻ bị tình trạng viêm da tiết bã.
4.2 Trẻ bị cứt trâu do vấn đề vệ sinh
Vấn đề vệ sinh cũng là nguyên nhân khiến bé bị cứt trâu. Nếu mẹ không tắm rửa sạch sẽ và vệ sinh da đầu cho em bé thì bụi bẩn sẽ tích tụ gây bít tắc nang tóc tạo thành các mảng bám trên da đầu.
Ngoài ra, một số mẹ bỉm không dám tác động mạnh khi vệ sinh vì sợ làm con bị tổn thương. Thậm chí nhiều mẹ chỉ dùng khăn ướt lau sơ người khiến da đầu và các bộ phận khác không được vệ sinh sạch sẽ dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh bị cứt trâu.
4.3 Do hệ tiêu hóa kém
Hệ tiêu hóa kém là nguyên nhân khiến da tiết nhiều bã nhờn dẫn đến tình trạng trẻ bị cứt trâu. Nếu hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động kém, cơ thể không hấp thụ nhiều vitamin và biotin khiến da tiết nhiều dầu thừa tạo thành các mảng bám trên da đầu.
4.4 Thời tiết nóng khiến trẻ sơ sinh bị cứt trâu
Thời tiết nóng nực khiến con thường xuyên phải đội mũ khi ra đường. Lúc này, tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ khiến lỗ chân lông bị bít tắc.
5. Cách trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh
Bác sĩ chuyên khoa Nhi tại bệnh viện Nhi Đồng cho biết : hiện tượng cứt trâu ở trẻ không khó điều trị, và có thể tự hết sau một thời gian. Tuy nhiên, để không làm mất thẩm mỹ của bé, cũng như tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Bố mẹ nên tham khảo những cách trị dứt điểm cứt trâu cho bé, như sau :
5.1 Gội đầu sạch sẽ là cách trị cứt trâu đơn giản
Gội đầu sẽ giúp loại bỏ dầu thừa, bụi bẩn và tế bào chết trên da đầu của bé. Mẹ có thể tìm mua các loại dầu gội an toàn dành cho trẻ em hoặc chuyên trị cứt trâu. Đặc biệt, mẹ không nên sử dụng dầu gội trị gàu để gội đầu cho con.
Để gội đầu sạch sẽ cho trẻ sơ sinh, mẹ thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Làm ướt da đầu và tóc của em bé.
- Bước 2: Cho lượng vừa phải dầu gội lên đầu và massage để ngấm vào da đầu.
- Bước 3: Dùng khăn xô để nhẹ nhàng chà lên da đầu và vùng da bị ảnh hưởng.
- Bước 4: Bạn có thể nhẹ nhàng chải đầu cho con.
- Bước 5: Xả nước để loại bỏ dầu gội sạch sẽ.
Theo lời khuyên của các bác sĩ chuyên khoa, mẹ có thể gội đầu mỗi ngày cho trẻ. Tuy nhiên, nếu mẹ gội đầu cho con với tần suất dày đặc sẽ làm khô da đầu và tình trạng cứt trâu ngày càng tồi tệ.
Mẹ cũng cần lưu ý không được để nước và dầu gội dính vào mắt của con.
5.2 Trị cứt trâu cho trẻ bằng cách massage da đầu bé
Mẹ có thể dùng ngón tay massage da đầu của em bé để gỡ các mảng bám ra. Tuy nhiên, da đầu của em bé thường rất mỏng manh nên mẹ tuyệt đối không nên dùng nhíp vì có thể làm con tổn thương.
5.3 Chải tóc cho bé
Sau khi gội đầu sạch sẽ, mẹ có thể dùng lược mềm chải tóc cho con để trị cứt trâu. Lúc này, da đầu còn ẩm và mảng vảy không bám chặt giúp chúng có thể dễ dàng bong ra.
Khi áp dụng cách này, mẹ nên lựa chọn các loại lược chuyên biệt để không làm tổn thương đến con. Ngoài ra, mẹ có thể dùng bàn chải mới tinh có đầu lông mềm mại để nhẹ nhàng chải vào vùng da bị cứt trâu sau đó gỡ các mảng bám trên da đầu.
5.4 Bôi thuốc để trị cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Các bác sĩ thường kê toa cho em bé kem chống nấm, kem chứa thành phần kẽm hoặc hydrocortisone để chữa trị tình trạng cứt trâu ở trẻ quá nặng. Tuy nhiên, bạn không nên tự mua thuốc để bôi cho bé nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.
Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo một số loại dầu gội kháng nấm như ketoconazole cũng mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, bạn không nên quá lạm dụng bởi nó có thể khiến em bé bị kích ứng da đầu.
Đặc biệt, mẹ tuyệt đối không nên cho bé sử dụng các loại thuốc hoặc dầu gội có chứa thành phần acid salicylic bởi có thể gây ngộ độc và kích ứng làm da của trẻ sơ sinh.
5.5 Trị cứt trâu bằng cách sử dụng tinh dầu cho bé
Nếu đang tìm cách trị cứt trâu cho trẻ thì có thể nhờ bác sĩ tư vấn cho một loại tinh dầu dành cho em bé. Bởi tinh dầu có tác dụng kháng khuẩn, làm dịu da đầu và chống lại cứt trâu do các loại nấm men gây ra.
Mẹ có thể lựa chọn tinh dầu chanh hoặc phong lữ có hương thơm dịu nhẹ phù hợp với trẻ. Bên cạnh đó, mẹ cần lưu ý không nên lựa chọn tinh dầu tràm bởi nó không an toàn, đặc biệt nên tránh sử dụng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Để sử dụng phương pháp này, mẹ có thể tiến hành theo các bước sau:
- Bước 1: Cho 2 giọt tinh dầu pha loãng với súp dầu nền như dầu oliu, dầu bơ, dầu dừa, dầu jojoba,…
- Bước 2: Thoa hỗn hợp vừa tạo được vào vùng da bị cứt trâu và để trong vài phút.
- Bước 3: Nhẹ nhàng chải để lớp vảy bong ra dễ dàng.
- Bước 4: Rửa sạch hỗn hợp bằng dầu gội đầu.
6. Cách chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh bằng mẹo dân gian khác
Một số mẹo dân gian dưới đây cũng là cách trị cứt trâu cho trẻ vô cùng đơn giản và hiệu quả.
6.1 Sử dụng chanh tươi là cách trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh
Chanh tươi chứa hàm lượng axit cao giúp tẩy tế bào chết một cách dễ dàng. Đồng thời, vitamin trong chanh có tác dụng nuôi dưỡng tóc của trẻ. Khi sử dụng chanh để trị cứt trâu cho trẻ, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Cắt 1 quả chanh tươi và pha cùng 1 lít nước ấm.
- Bước 2: Thấm khăn xô vào nước chanh tươi rồi xoa nhẹ lên da đầu em bé.
- Bước 3: Nhẹ nhàng massage da đầu em bé trong 5 phút để nước chanh ngấm vào các mảng cứng.
- Bước 4: Gội đầu sạch sẽ bằng nước. Sau khi gội xong, những mảng cứt trâu vẫn còn bám trên da đầu em bé. Tuy nhiên, khi tóc khô, lớp vảy sẽ dần bong ra khỏi da đầu. Lúc này, mẹ dùng lược chải nhẹ nhàng để lớp vảy bong nhanh hơn.
Mẹ cần lưu ý không được cho trực tiếp nước cốt chanh lên da đầu em bé bởi hàm lượng axit cao sẽ khiến làn da em bé bị tổn thương.
6.2 Sử dụng nước ấm để chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Để trị cứt trâu cho trẻ, mẹ nên thường xuyên gội đầu cho con bằng nước ấm bởi nó sẽ giúp các lớp vảy dễ dàng bong ra. Mẹ có thể sử dụng nước ấm kết hợp với một chút dầu gội dành cho trẻ sơ sinh để làm dịu da em bé.
Mẹ nên lưu ý không nên sử dụng quá nhiều dầu gội bởi sẽ khiến da đầu con bị khô dẫn đến những mảng vảy bám chắc hơn.
6.3 Trị cứt trâu hiệu quả bằng nước chè xanh
Nước chè xanh chứa hàm lượng lớn vitamin C và chất chống oxy hóa giúp làm sạch da đầu, giảm ngứa, nuôi dưỡng mái tóc chắc khỏe và còn là cách trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh hiệu quả.
Mẹ có thể thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Đun một nồi nước chè xanh và chờ 15 – 20 phút để tinh chất hòa tan vào nước.
- Bước 2: Nhúng 1 chiếc khăn xô vào nước chè, sau đó đắp lên phần cứt trâu của con.
- Bước 3: Nhẹ nhàng massage trong khoảng 1 phút rồi đợi 5 phút để ngấm vào da đầu của em bé.
- Bước 4: Gội đầu sạch sẽ bằng nước ấm.
6.4 Sử dụng dầu dừa là cách trị cứt trâu ở trẻ sơ sinh an toàn
Trong dầu dừa chứa hàm lượng axit lauric có tác dụng làm sạch da đầu, loại bỏ vi khuẩn, tăng độ ẩm và trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh.
Các bước sử dụng dầu dừa để trị cứt trâu như sau:
- Bước 1: Bôi một ít dầu dừa lên vùng da em bé bị cứt trâu.
- Bước 2: Massage nhẹ nhàng trong 1 phút và chờ 3 – 5 phút để dầu dừa ngấm vào da đầu của em bé.
- Bước 3: Dùng lược nhẹ nhàng chải theo 1 hướng để bong lớp vảy trên da đầu bé.
- Bước 4: Gội đầu sạch sẽ cho bé bằng dầu gội dành cho trẻ sơ sinh và nước ấm sau đó lau khô đầu cho con.
6.5 Cách trị cứt trâu ở trẻ sơ sinh bằng giấm táo
Mẹ có thể pha vài muỗng giấm táo cùng nước ấm theo tỉ lệ 1:2. Sau đó, thoa nhẹ hỗn hợp vừa pha được lên vùng da đầu bị cứt trâu của em bé. Mẹ sẽ gội lại đầu sạch sẽ cho con sau khi hỗn hợp ngấm trên da đầu được 10 phút.
6.6 Cách trị cứt trâu cho trẻ bằng Baking Soda
Baking Soda cũng là cách chữa trẻ bị cứt trâu hiệu quả với các bước đơn giản như sau:
- Bước 1: Trộn 1- 2 thìa Baking Soda với nước sao cho tạo thành hỗn hợp sền sệt.
- Bước 2: Thoa hỗn hợp lên vùng da bị cứt trâu của em bé.
- Bước 3: Sau vài phút, mẹ nhẹ nhàng chà lên da đầu của em bé bằng bàn chải mềm và massage da đầu cho con.
- Bước 4: Gội đầu sạch sẽ với nước ấm.
6.7 Sử dụng bồ kết là cách chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh an toàn
Sử dụng bồ kết là một trong các mẹo dân gian chữa trẻ bị cứt trâu đơn giản và hiệu quả. Bởi thành phần chính của bồ kết chính là saponaretin và flavonozit có tác dụng chống vi khuẩn, loại bỏ dầu nhờn và bụi bẩn giúp trị gàu, trị ngứa vô cùng hiệu quả.
Các bước sử dụng bồ kết để trị cứt trâu cho em bé như sau:
- Bước 1: Nướng 1 – 2 quả bồ kết sau đó đun sôi với nước trong 15 phút.
- Bước 2: Dùng khăn mềm nhúng vào hỗn hợp rồi bôi lên vùng da bị cứt trâu. Nếu con bị cứt trâu quá nặng thì mẹ có thể giã nhỏ quả bồ kết, vắt lấy nước cốt rồi bôi lên vùng da cần chữa.
- Bước 3: Đợi 10 phút sau đó gội đầu cho bé bằng nước sạch.
6.8 Cách trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh đơn giản bằng sữa mẹ
Sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng chính mà còn là cách chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh hiệu quả. Bởi sữa mẹ giúp mềm da, bong tróc tế bào chết và các mảng vảy trên da đầu của em bé.
Cụ thể, mẹ chỉ cần thoa vài giọt sữa lên vùng da bị cứt trâu của con với tần suất 1 – 2 lần mỗi ngày. Sau một thời gian, những mảng bám trên da đầu của em bé sẽ biến mất sạch sẽ.
6.9 Vỗ bằng khăn khô và mềm để trị cứt trâu nhanh chóng
Để chữa cứt trâu cho em bé, mẹ có thể dùng khăn khô mà mềm lau khô tóc cho em bé kết hợp vỗ nhẹ nhàng lên da đầu để bong tróc các lớp vảy. Bên cạnh đó, mẹ có thể dùng lược chải nhẹ nhàng lên da đầu để bong các mảng cứt trâu.
7. Những lưu ý cần ghi nhớ khi trị cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Bố mẹ cần ghi nhớ một số lưu ý khi em bé nhà mình bị cứt trâu như:
- Không dùng lược cứng hoặc tay để cạo phần cứt trâu ở trẻ sơ sinh bởi con sẽ bị tổn thương.
- Không dùng dầu gội có hóa chất cho bé.
- Không để dầu gội dính vào mắt của em bé.
- Massage, gội đầu cho bé bằng khăn nhỏ và nước ấm trong phòng kín gió.
- Không gội đầu cho con quá lâu và mặc ngay quần áo cho con khi gội xong.
- Không gội đầu cho con trên 1 lần/ngày để tránh da đầu của con bị khô và xuất hiện nhiều mảng cứt trâu hơn.
8. Phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh bị cứt trâu
Trước khi sinh em bé, mẹ có thể tham gia các lớp học tiền sản để trang bị đầy đủ kiến thức về quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng em bé. Sau khi đã biết chăm sóc em bé đúng cách, tình trạng cứt trâu ở trẻ sơ sinh cũng không thể làm khó mẹ.
Để phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh bị cứt trâu, mẹ có thể thực hiện những điều sau:
- Gội đầu cho con mỗi ngày.
- Giữ cho da đầu của em bé luôn sạch sẽ và khô ráo.
- Massage hoặc chải đầu cho em bé bằng lược mềm.
- Không đội mũ cho con trong những ngày ấm áp để tránh da đầu bị ẩm và bí. Mẹ nên lựa chọn các loại mũ được làm bằng cotton mềm mại.
- Một số biểu hiện chứng tỏ con đang bị căng thẳng như: ngáp, cau mày, vẫy tay chân, vặn người, trẻ hay quấy khóc,… Lúc này, mẹ nên tìm cách giảm sự căng thẳng ở con bởi đây có thể là nguyên nhân xuất hiện cứt trâu ở trẻ sơ sinh.
- Đảm bảo con ngủ từ 14 – 17 tiếng/ngày bởi thiếu ngủ cũng có thể khiến con bị cứt trâu.
- Viêm da tiết bã có thể do thiếu chất dinh dưỡng. Do đó, mẹ cần đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho em bé sơ sinh nhà mình.
9. Khi nào nên đưa bé bị cứt trâu đi khám?
Cứt trâu ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến và lành tính. Tuy nhiên, nếu tính trạng này xuất hiện trong thời gian dài thì có thể khiến con bị đỏ da đầu, nhiễm trùng, kích ứng hoặc cứt trâu dần lan ra phần mặt hoặc cơ thể bé. Lúc này, bạn nên mang bé đi khám càng sớm càng tốt để chữa trị kịp thời nhé.
Tình trạng cứt trâu ở trẻ sơ sinh xuất hiện ở nhiều em bé trong giai đoạn đầu đời. Tình trạng này rất dễ nhận biết nên bạn chỉ cần quan sát phần da đầu, chỗ hay mặc tã, lông mày,… Khi phát hiện trẻ bị cứt trâu, mẹ có thể tham khảo những phương pháp cải thiện hiệu quả trên để phần da đầu của em bé không bị tổn thương.Nuôi Con Thông Thái chúc mẹ thành công!
Ba mẹ hãy đọc thêm những bài viết dưới đây để trang bị thêm nhiều kiến thức bổ ích trong chăm sóc nuôi dạy con nhé!
- Có nên quấn khăn cho trẻ sơ sinh? Mách mẹ cách quấn khăn cho bé ngủ ngon sâu giấc
- Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em?
- Nguyên nhân và cách điều trị trẻ bị nổi mẩn đỏ như muỗi đốt mẹ cần biết sớm?
Tài liệu tham khảo:
Những bất thường ở da thường gặp
https://nhidong.org.vn/cac-benh-thuong-gap/nhung-bat-thuong-o-da-thuong-gap-c57-614.aspx
Truy cập ngày 26/12/2022
Cradle cap
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cradle-cap/diagnosis-treatment/drc-20350400
Truy cập ngày 26/12/2022